Berberin Kilo Vermeye Yardımcı Oluyor Mu?
Son zamanlarda semaglutid (Ozempic) gibi popüler kilo verme ilaçlarına olan talep arttıkça, alternatif çözümler de gündeme gelmeye başladı. Sosyal medyada “doğal Ozempic” olarak anılan berberin, özellikle bu alanda dikkat çeken bir takviye oldu.
Ozempic, aslında tip 2 diyabet tedavisi için kullanılan bir ilaç. Ancak iştahı baskılama ve kilo vermeye yardımcı olma özelliğiyle kilo verme alanında da hızla popüler hale geldi. Fakat semaglutid gibi ilaçlar genellikle pahalı olduğundan, insanlar doğal alternatiflere yönelmeye başladı.
Berberin Nedir?
Berberin, alkaloid olarak bilinen bir bitki maddesidir ve barberry, goldenseal (altın mühür), Oregon üzümü ve coptis gibi bitkilerde bulunur. Bu bitkiler, geleneksel Çin tıbbında uzun yıllardır kullanılmaktadır. Özellikle sindirim sorunlarını hafifletici etkisi, kan şekeri seviyelerini düşürme potansiyeli ve kilo vermeye yardımcı olabileceği iddiaları sıkça karşımıza çıkıyor.
Berberin Ne İçin Kullanılır?
Sosyal medyaya bakıldığında, berberin adeta her derde deva gibi gösteriliyor. Kilo kaybının yanı sıra, yüksek kolesterol, insülin direnci ve polikistik over sendromu (PCOS) gibi hastalıklar için de kullananların olduğu görülüyor. Yapılan araştırmalar, berberinle ilgili umut verici sonuçlar sunmuş olsa da, çoğu araştırma hala sınırlı ve bazıları hayvanlar üzerinde yapılmış. Ancak, berberin üzerine yapılan en teşvik edici araştırmalar şu alanlarda toplanıyor:
Kolesterol Düşürme:
Berberin, kötü kolesterol (LDL), total kolesterol ve trigliserit seviyelerini azaltmada etkili olabilir.
Diyabet:
Tip 2 diyabet hastalarında açlık kan şekeri ve hemoglobin A1c (HbA1c) seviyelerinde iyileşme sağlayabilir.
PCOS ve İnsülin Direnci:
PCOS ve insülin direnci olan bireylerde, testosteron seviyelerini düşürebilir ve insülin duyarlılığını artırabilir.
Araştırma Bulguları
Bazı araştırmalar, berberinin kilo kaybına yardımcı olabileceğini ve obeziteyi önleyebileceğini göstermektedir:
- 2006-2019 yılları arasında yapılan 35 çalışmayı inceleyen 2020 tarihli bir derleme, berberinin obeziteyi azaltmada ve önlemede etkili olduğunu öne sürmektedir. (1)
- 2022’deki bir araştırma da berberinin uzun vadede kilo kaybına yardımcı olabileceğini ve bireylerin obezite geliştirmesini önleyebileceğini sonucuna varmıştır. (2)
- 2020’de yapılan bir diğer derleme, berberin takviyelerinin vücut üzerindeki çeşitli etkilerini araştırmış ve berberin alımının aşağıdakileri azaltabileceğini bulmuştur: (3)
- Vücut ağırlığı
- Vücut kitle indeksi (VKİ), bir kişinin boyuna ve kilosuna göre vücut yağ oranını ölçen bir değer
- Bel çevresi
- 2023’te yapılan bir araştırma, obezitesi olan katılımcıların günde 1.5 gram berberin aldığı 24 haftalık bir klinik çalışmayı referans göstermektedir. Bu çalışmada, berberinin katılımcılar arasında VKİ ve bel çevresini önemli ölçüde azalttığı bulunmuştur.(4)
Kilo Kaybı ve Berberin: Gerçek mi?
Berberinin kilo kaybı üzerindeki etkilerine dair umut verici sonuçlar olsa da, henüz yeterli kaliteli araştırma bulunmamaktadır. Yani, bu takviyenin obezite tedavisinde kesin bir çözüm olduğu söylenemez.
Berberinin Riskleri Nelerdir?
Berberin, önerilen miktarlarda alındığında genellikle güvenli kabul edilir. Ancak, çocuklar, hamileler ve emziren kadınlar için kullanılmaması önerilir. Berberinin başlıca yan etkileri gastrointestinal sistemle ilgilidir ve bulantı, kabızlık, ishal, gaz ve kusma gibi semptomlara yol açabilir. Daha endişe edilebilecek bir risk ise Berberin, birçok ilaçla etkileşime girebilir. Antikoagülanlar, uyku ilaçları ve diyabet ilaçları, özellikle dikkat edilmesi gereken ilaçlardan sadece birkaçıdır. Berberin ilaçların metabolize edilme sürecini hızlandırabilir ve vücuttaki bazı biyokimyasal süreçleri etkileyebilir. Bu nedenle berberin takviyesi alırken oldukça dikkatli olunmalıdır ve bir sağlık uzmanına mutlaka danışılmalıdır.
Berberin Nasıl Çalışır?
Berberinin anti-inflamatuar, antioksidan ve anti-kanser özellikleri olduğu düşünülmektedir. Ayrıca bağırsak mikrobiyotası ve insülin üzerindeki etkileri kilo kaybıyla ilişkilendirilmektedir.
Sonuç Olarak: “Doğal” Her Zaman En İyi Seçenek Mi?
Berberin de dahil olmak üzere birçok takviye ürünü, genellikle “doğal” olarak pazarlanır. Ancak “doğal” bir çözüm olması her zaman tam olarak faydalı ya da risksiz olduğu anlamına gelmez. Takviyeler, ilaçlar kadar sıkı düzenlemelere tabi değildir ve etkinliği kanıtlanmamış olabilir. Bu yüzden, herhangi bir takviyeyi denemeden önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.
Sonuç olarak, kilo vermek veya kan şekeri seviyelerini yönetmek için denenmiş ve bilimsel olarak desteklenen yöntemler varken, berberin gibi doğal takviyelere hemen sarılmak yerine, yaşam tarzı değişiklikleri ve kanıtlanmış tedaviler üzerinde durmak daha sağlıklı olabilir.
Eğer kilo verme ya da sağlıklı yaşam konusunda daha fazla bilgi almak veya size özel bir beslenme programı oluşturmak isterseniz, benimle diyetisyen danışmanlığı için iletişime geçebilirsiniz.
Kaynaklar:
- Ilyas, Z., Perna, S., Al-thawadi, S., Alalwan, T. A., Riva, A., Petrangolini, G., Gasparri, C., Infantino, V., Peroni, G., & Rondanelli, M. (2020). The effect of Berberine on weight loss in order to prevent obesity: A systematic review. Biomedicine & Pharmacotherapy, 127, 110137. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2020.110137
- Och, A., Och, M., Nowak, R., Podgórska, D., & Podgórski, R. (2022). Berberine, a herbal metabolite in the metabolic syndrome: The risk factors, course, and consequences of the disease. Molecules, 27(4), 1351. https://doi.org/10.3390/molecules27041351
- Asbaghi, O., Ghanbari, N., Shekari, M., Reiner, Ž., Amirani, E., Hallajzadeh, J., Mirsafaei, L., & Asemi, Z. (2020). The effect of berberine supplementation on obesity parameters, inflammation and liver function enzymes: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clinical Nutrition ESPEN, 38, 43-49. https://doi.org/10.1016/j.clnesp.2020.04.010
- Luo, Y., Zeng, Y., Peng, J., Zhang, K., Wang, L., Feng, T., Nhamdriel, T., & Fan, G. (2023). Phytochemicals for the treatment of metabolic diseases: Evidence from clinical studies. Biomedicine & Pharmacotherapy, 165, 115274. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2023.115274
- National Center for Complementary and Integrative Health. (n.d.). Berberine and weight loss: What you need to know. National Institutes of Health. https://www.nccih.nih.gov/health/berberine-and-weight-loss-what-you-need-to-know
